Bildirgenin 75. Yılında İnsan Hakları
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
T.C.Maltepe Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin 75. yılında insan hakları bağlamında dünya ve Türkiye ölçeğinde nerede olduğumuzu olabildiğince anlamaya çalışmanın temel bir ödevimiz olduğunu düşünebiliriz. Bu 75 yılı üç çeyreğe ayıracak olursak, bu zaman diliminde bir bakıma insanlık olarak ideal ya da ideale yakın bir duruş sergilemenin adımları olarak neler yapıldığını anımsamanın yararlı olacağını ileri sürebiliriz. Daha baştan şöyle bir belirleme yapabiliriz: İnsanın olup bitenler ya da durumlar karşısındaki duruşlarından biri olarak insan haklarının doğrudan davranışlarımızla, eylemlerimizle ve ilişkilerimizle bağlantılı olduğunu da belirtebiliriz, hatta belirtmek zorundayız. İnsanın, her zaman yinelediğimiz gibi, birey-kişi-yurttaş-ağdaş olarak, gerek düşünme, gerek bilme, gerekse de eyleme ya da yapıp etme çerçevesinde seçeneklerinin ikiliği içinde barındırdığını hesaba katarak bu belirlemeyi yaptığımızı özellikle belirtmek istiyorum. Her birimiz içinde yer aldıklarımız ya da tanıklık ettiklerimiz karşısında geliştirdiğimiz duruşları dile yansıttığımızda söz konusu dili ya bildirme kipi üzerinden işlevsel kılarız, bildirsel nitelikli bir söylem oluştururuz ya da çoğun dilek, istek, koşul, gereklilik ya da ödev ağırlıklı olmak üzere dili söylemleştiririz. Tam da bu noktada insan hakları dediğimiz, içinde özellikle etik değerleri barındıran, etik değerlere dayalı olan ilkeler toplamını gereklilikler bağlamında dikkate alırız. Bu ilkeler eylemlerimize gereklilik olarak kılavuzluk ederler. Bildirsellik ve gereklilik arasında yer alan özneler olarak kendimizle ve başkalarıyla, ötekilerle, başka şeylerle, başka varolanlarla her türlü karşılaşmamızda insan haklarının ilke olarak her birimize kılavuzluk etmesinin çoğun kendiliğinden olmadığını deneyimlerimiz aracılığıyla biliyoruz. Davranışlarımızı, eylemlerimizi, ilişkilerimizi insan hakları ilkeleriyle gerçekleştirmemizin yolunun çeşitli biçimlerdeki öğrenmelerden geçtiğini de belirtmemiz doğru olacaktır. Bu bağlamda olsa olsa yatkınlıklardan söz edilebilir, ancak insan haklarının her ne kadar karşılığının, çıkış noktalarının temelde bizde, her birimizde olduğunu saptasak bile, arada olanlar olarak, söz konusu hakların doğal duruşumuzu eksiksiz bir biçimde temsil ettiğini, nitelediğini ileri süremeyiz. İnsan dünyasında olup bitenler bu ileri sürüşün güçlü kanıtları ve/veya tanıkları olarak ortada duruyor. İnsan hakları konusundaki sistemli-etkili-sürekli bir eğitime gereksinimimizin olduğu açık; tam bir kesintisizlik, günümüzdeki yaygın bir deyişle sürdürülebilirlik içinde insan haklarını gündemimizde tutmamız, sürekli olarak anımsatmamız gerekiyor.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, İnsanlık, İdeal, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi
Kaynak
İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkezi UNESCO Felsefe ve İnsan Hakları Kürsüsü Bülteni
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
14
Künye
Çotuksöken, Betül .(2023). Bildirgenin 75. Yılında İnsan Hakları, İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkezi UNESCO Felsefe ve İnsan Hakları Kürsüsü Bülteni, T.C.Maltepe Üniversitesi. (14), s.2-4.
