Bozulmuş yeme davranışları olan bireylerin öznel ve ilişkisel deneyimleri: bir fenomenoloji çalışması / Subjective and relational experiences of individuals with impaired eating behaviours: a phenomenology study

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Araştırma projeleri

Organizasyon Birimleri

Dergi sayısı

Özet

Bu araştırmada, bozulmuş yeme davranışları gösteren bireylerin öznel ve ilişkisel deneyimleri ele alınmıştır. Böylece, bozulmuş yeme davranışlarına ilişkin öznel deneyimlerin ve aile, sosyal ilişkiler gibi alanlardaki deneyimlerin bozulmuş yemeyle ilişkisi hakkında bilgi edinmek amaçlanmıştır. Bireylerin deneyimlerinin daha iyi anlaşılabilmesi adına, bir nitel araştırma deseni olan yorumlayıcı fenomenoloji yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın, örneklem grubu belirlenirken ölçüt örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Bu doğrultuda 18-30 yaş arasında bulunan, herhangi bir Yeme Bozukluğu tanısı almamış 396 kişiye Yeme Bozukluğu Değerlendirme Ölçeği ve Demografik Bilgi Formu uygulanarak bozulmuş yeme davranışları gösteren bireylere ulaşılması amaçlanmıştır. Ölçek toplam puanlarının yüksekten düşüğe doğru sıralanması sonucunda, ölçekten 3 ve üzeri puan alan 40 katılımcıya ulaşılarak çalışmanın ikinci aşamasında yapılacak olan görüşmelerin kapsamı ve içeriği hakkında bilgi verilmiştir. Yapılan bilgilendirmeler sonucunda, görüşmelere katılmak isteyen 13 kadınla görüşme yapılmıştır. Bu görüşmelerde, bozulmuş yeme deneyimiyle ilgili öznel ve ilişkisel deneyimler hakkında bilgi edinmek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan görüşme sorularından yararlanılmıştır. Görüşmeler esnasında, katılımcıların onayıyla ses kaydı alınmış ve bu ses kayıtları deşifre edildikten sonra analiz edilmiştir. Analizler yapılırken, MAXQDA 22 programından yararlanılmıştır. Yapılan analizlerin sonucunda, ‘ bedenle ilgili deneyimler, bozulmuş yeme davranışları, bilişsel faktörler, duygusal deneyimler, aile ilişkileri ve bozulmuş yeme, sosyal deneyimler ve bozulmuş yeme’ olmak üzere 6 ana tema ve bu temalara ilişkin alt temalar ortaya çıkmıştır. Araştırmanın sonucunda, Yeme Bozukluğu tanısı almayan ancak bozulmuş yeme davranışı gösteren bireylerin öznel deneyimlerinin bedenleriyle ilgili deneyimlerden ve bilişsel, duygusal süreçlerden etkilendiği görülmüştür. Ayrıca; aile üyeleriyle ilişkilerin, aileden gelen bedene-kiloya yönelik yorumların, ebeveynlerle olan ilişkilerin ve ebeveynlerin özelliklerinin de bozulmuş yeme deneyimini şekillendiren faktörlerden olduğu anlaşılmıştır. Tüm bunlara ek olarak, arkadaş ilişkileri başta olmak üzere sosyal ortamlarda diyet-kilo konuşmalarının yapılmasının, yargılanma endişesinin ve sosyal izolasyonun da bozulmuş yeme deneyimi ile ilişkili olduğu görülmüştür. Çalışmanın bulguları, ilgili literatürün ışığında ele alınmış ve yorumlanarak tartışılmıştır.
In this study, the subjective and relational experiences of individuals with disordered eating behaviors were discussed. Thus, it was aimed to obtain information about the relationship between subjective experiences of disordered eating behaviors and experiences in areas such as family and social relations, and disordered eating. In order to understand individuals' experiences better, the interpretive phenomenology method, a qualitative research design, was used. Criterion sampling method was used when determining the sample group of the study. In this regard, the Eating Disorders Examination Questionnaire and Demographic Information Form were applied to 396 people between the ages of 18-30 who were not diagnosed with any Eating Disorders, and it was aimed to reach individuals with disordered eating behaviors. As a result of ranking the total scores of the scale from high to low, 40 participants who received 3 or more points from the scale were reached and informed about the scope and content of the interviews to be held in the second phase of the study. As a result of the information provided, 13 women who wanted to participate in the interviews were interviewed. In these interviews, interview questions prepared by the researcher were used to obtain information about subjective and relational experiences related to the disordered eating experience. During the interviews, voice recordings were made with the consent of the participants, and these voice recordings were deciphered and analyzed. MAXQDA-22 program was used while making the analyses. As a result of the analyses, 6 main themes and sub-themes related to these themes emerged: 'body related experiences, disordered eating behaviors, cognitive factors, emotional experiences, family relationships and disordered eating, social experiences and disordered eating'. As a result of the research, it was seen that the subjective experiences of individuals who were not diagnosed with an Eating Disorder but showed disordered eating behavior were affected by experiences related to their bodies and cognitive and emotional processes. Moreover; It has been understood that relationships with family members, comments about body and weight from the family, relationships with parents and the characteristics of the parents are among the factors that shape the disordered eating experience. In addition to all these, it has been observed that discussing diet and weight in social environments, especially in friendships, anxiety about being judged, and social isolation are also associated with disordered eating experience. The findings of the study were discussed and interpreted in the light of the relevant literature.

Açıklama

Tam Metin / Full Text

Anahtar Kelimeler

Yeme Bozukluğu, Bozulmuş Yeme Davranışları, Yorumlayıcı Fenomenoloji, Sosyal İlişkiler, Eating Disorder, Disordered Eating Behaviors, Interpretive Phenomenology, Social Relationships

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Bat, Edanur (2024). Bozulmuş yeme davranışları olan bireylerin öznel ve ilişkisel deneyimleri: bir fenomenoloji çalışması / Subjective and relational experiences of individuals with impaired eating behaviours: a phenomenology study (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.